کد مطلب:35 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:452
احکام تخلی
بول و غائط كردن (مـساله 57) واجب است انسان وقت تخلی و مواقع دیگر, عورت خود را از كسانی كه مكلفند, اگر چـه مثل خواهر و مادر با او محرم باشند, و همچنین از دیوانه وبچه های ممیز كه خوب و بد را می فهمند بپوشاند ولی زن و مرد لازم نیست عورت خود را از یكدیگر بپوشانند.
(مـسـالـه 58) لازم نـیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلا بادست هم آن را بپوشاند كافی است .
(مـسـالـه 59) موقع تخلی باید طرف جلوی بدن یعنی شكم و سینه و زانوها رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
(مـسـالـه 60) اگـر مـوقع تخلی طرف جلوی بدن كسی رو به قبله یا پشت به قبله باشدوعورت راازقـبـلـه بـگـرداند كفایت نمی كند.
واگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد احتیاط واجب آن است كه عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید .
(مساله 61) احتیاط مستحب آن است كه طرف جلوی بدن در موقع استبرا كه احكام آن بعدا گفته می شود, و موقع تطهیر مخرج بول و غائط, رو به قبله و پشت به قبله نباشد.
(مـسـالـه 62) اگر برای آن كه نامحرم او را نبیند, مجبور شود, رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند اشكال ندارد و نیز اگر از راه دیگر ناچار باشد كه رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند مانعی ندارد.
(مـساله 63) احتیاط واجب آن است كه بچه را در وقت تخلی رو بقبله یا پشت به قبله ننشانند ولی اگر خود بچه بنشیند, جلوگیری از او واجب نیست .
(مساله 64) در چهار جا تخلی حرام است : اول - در كوچه های بن بست , در صورتی كه صاحبانش اجازه نداده باشند.
دوم - در ملك كسی كه اجازه تخلی نداده است .
سوم - درجاییكه برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها.
چهارم - روی قبر مومنین در صورتی كه بی احترامی به آنان باشد.
(مساله 65) در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاك می شود: اول : آن كه با غائط نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد.
دوم : آن كه نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد.
سـوم : آن كـه اطـراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد.
و در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری كه بعدا گفته می شود باپارچه و سنگ و مانند اینها پاك كرد, اگر چه شستن با آب بهتر است .
(مـسـالـه 66) مخرج بول با غیر آب , پاك نمی شود.
و در كر و جاری اگر بعد از برطرف شدن بول یـك مـرتـبـه بشویند كافی است ولی با آب قلیل بنابر احتیاط باید دومرتبه شست و بهتر است سه مرتبه شسته شود.
(مـسـالـه 67) اگـر مخرج غائط را با آب بشویند, باید چیزی از غائط در آن نماند.
ولی باقی ماندن رنـگ و بوی آن مانعی ندارد و اگر در دفعه اول طوری شسته شود كه ذره ای از غائط در آن نماند دوباره شستن لازم نیست .
(مـسـاله 68) با سنگ و كلوخ و مانند اینها اگر خشك و پاك باشند می شود مخرج غائط را تطهیر كـرد و چنانچه رطوبت كمی داشته باشند كه به مخرج نرسد اشكال ندارد, ولی سزاوار است از سه دفـعـه كـمـتـر نباشد اگر چه اقوی آن است كه پاك می شود اگر به یك مرتبه یا دو مرتبه مخرج پاكیزه شود.
(مساله 69) احتیاط واجب آن است كه سنگ یا پارچه ای كه غائط را با آن بر طرف میكنند سه قطعه بـاشد و اگر با سه سنگ بر طرف نشود, باید به قدری سنگها رااضافه نمایند تا مخرج كاملا پاكیزه شود, ولی باقیماندن ذره های كوچكی كه دیده نمی شود اشكال ندارد.
(مساله 70) پاك كردن مخرج غائط با چیزهایی كه احترام آنها لازم است مانندكاغذی كه اسم خدا و پـیـغـمـبران بر آن نوشته شده معصیت و حرام است , و پاك شدن مخرج با استنجا به سرگین و استخوان محل اشكال است .
(مـساله 71) اگر شك كند كه مخرج را تطهیر كرده یا نه , اگر چه همیشه بعد از بول یاغائط فورا تطهیر می كرده , احتیاط واجب آن است كه تطهیر نماید.
(مـسـالـه 72) اگـر بـعـد از نماز شك كند كه قبل از نماز, مخرج را تطهیر كرده یا نه ,نمازی كه خوانده صحیح است , ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر كند.
استبرا (مساله 73) استبرا عمل مستحبی است كه مردها بعد از بیرون آمدن بول انجام می دهند, برای آن كـه یقین كنند بول در مجری نمانده است و آن دارای اقسامی است و بهترین آنها این است كه بعد از قـطـع شـدن بول , اگر مخرج غائط نجس شده ,اول آن را تطهیر كنند, بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تابیخ آلت بكشند و بعد, انگشت شصت را روی آلت و انگشت پهلوی شـصـت را زیـرآن بـگـذارنـد و سـه مـرتـبـه تا ختنه گاه بكشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشاردهند.
(مـسـالـه 74) آبـی كـه گـاهی بعد از ملاعبه و بازی كردن از انسان خارج می شود و به آن مذی مـی گویند پاك است .
و نیز آبی كه گاهی بعد از منی بیرون می آید و به آن وذی گفته می شود, اگـر ظـاهـر مـحل تطهیر شده باشد, پاك است و آبی كه گاهی بعداز بول بیرون می آید و به آن ودی می گویند, اگر بول به آن نرسیده باشد, پاك است .
وچنانچه انسان بعد از بول , استبرا كند و بعد از تطهیر محل , آبی از او خارج شود, وشك كند كه بول است یا یكی از اینها پاك می باشد.
(مـساله 75) اگر انسان شك كند استبرا كرده یا نه و رطوبتی از او بیرون آید كه نداندپاك است یا نـه , نـجـس مـی باشد و چنانچه وضو گرفته باشد باطل می شود.
ولی اگرشك كند استبرائی كه كرده درست بوده یا نه و رطوبتی از او بیرون آید كه نداند پاك است یا نه پاك می باشد, وضو را هم باطل نمی كند.
(مـسـالـه 76) كـسی كه استبرا نكرده اگر بواسطه آن كه مدتی از بول كردن او گذشته ,یقین یا اطمینان حاصل كند كه بول در مجری نمانده است و رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه , آن رطوبت پاك می باشد, وضو را هم باطل نمی كند.
(مساله 77) اگر انسان بعد از بول استبرا كند و وضو بگیرد, چنانچه بعد از وضورطوبتی ببیند كه بـدانـد یـا بول است یا منی , واجب است احتیاطا غسل كند, وضوهم بگیرد.
ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو كافی است .
(مـسـالـه 78) برای زن استبرا از بول نیست و اگر رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه , پاك می باشد, وضو و غسل او را هم باطل نمی كند.
مستحبات و مكروهات تخلی (مـسـالـه 79) مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند كه كسی او را نبیند و موقع وارد شدن بمكان تخلی , اول پای چپ و موقع بیرون آمدن , اول پای راست رابگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را برپای چپ بیندازد.
(مـسـالـه 80) نـشـسـتـن روبـروی خـورشـیـد ومـاه درموقع تخلی مكروه است ولی اگرعورت خـودرابـوسـیـلـه ای بـپوشاند مكروه نیست .
ونیز در موقع تخلی نشستن روبروی باد و در جاده و خـیـابـان و كـوچه و درب خانه و زیر درختی كه میوه میدهد و چیزخوردن و توقف زیاد و تطهیر كـردن بـا دسـت راست مكروه میباشد.
و همچنین است حرف زدن در حال تخلی , ولی اگر ناچار باشد یا ذكر خدا بگوید مكروه نیست .
(مساله 81) ایستاده بول كردن و بول كردن در زمین سخت و سوراخ جانوران و درآب خصوصا آب ایستاده مكروه است .
(مـسـاله 82) خودداری كردن از بول و غائط مكروه است .
و اگر برای بدن ضررداشته باشد حرام است .
(مساله 83) مستحب است انسان پیش از نماز و پیش از جماع و بعد از بیرون آمدن منی , بول كند.
نجاسات (مساله 84) نجاسات یازده چیز است : اول - بول .
دوم - غائط.
سوم - منی .
چهارم - مردار.
پنجم - خون .
ششم وهفتم - سگ و خوك .
هشتم - كافر.
نهم - شراب .
دهم - فقاع .
یازدهم - عرق حیوان نجاستخوار كه بنابر احتیاط واجب باید از آن اجتناب كرد .
1 و 2 - بول وغائ ط (مساله 85) بول و غائط انسان وهر حیوان حرام گوشتی كه خون جهنده دارد یعنی اگر رگ آن را ببرند, خون از آن جستن می كند, نجس است و بنابر احتیاط واجب بایداز بول حیوان حرام گوشتی كـه خـون آن جـسـتـن نمی كنداجتناب كرد, ولی فضله آنهاخواه بزرگ باشند یاكوچك مثل پشه ومگس كه گوشت ندارند پاك است .
(مـسـاله 86) فضله پرندگان حرام گوشت پاك است ولی خوب است احتیاطا از آن اجتناب شود خصوصا در خفاش و مخصوصا نسبت به بول آن .
(مـسـالـه 87) بول و غائط حیوان نجاستخوار نجس است .
و همچنین است بول وغائط حیوانی كه انـسان آن را وطی كرده , یعنی با آن نزدیكی نموده , و گوسفند بلكه بنا بر احتیاط لازم هر حیوان حلال گوشتی كه گوشت آن از خوردن شیر خوك محكم شده است .
3 - منی (مساله 88) منی حیوانی كه خون جهنده دارد نجس است .
4 - مردار (مـسـالـه 89) مـردار حـیـوانی كه خون جهنده دارد نجس است , چه خودش مرده باشد یا به غیر دسـتـوری كـه در شـرع معین شده آن را كشته باشند.
و ماهی چون خون جهنده ندارد, اگر چه درآب بمیرد پاك است .
(مـسـالـه 90) چیزهایی از مردار - مثل پشم و مو و كرك و استخوان و دندان - كه روح ندارند پاك است .
(مـسـاله 91) اگر از بدن انسان یا حیوانی كه خون جهنده دارد در حالی كه زنده است گوشت یا چیز دیگری را كه روح دارد جدا كنند نجس است .
(مـسـاله 92) پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن كه موقع افتادنشان رسیده ,اگر چه آنها را بكنند پاك است .
ولی بنابر احتیاط واجب باید از پوستی كه موقع افتادنش نرسیده و آن را كنده اند اجتناب نمود.
(مـساله 93) تخم مرغی كه از شكم مرغ مرده بیرون می آید, اگر پوست روی آن سفت شده باشد, پاك است ولی ظاهر آن را باید آب كشید.
(مساله 94) اگر بره و بزغاله پیش از آن كه علفخوار شوند بمیرند, پنیر مایه ای كه درشیردان آنها می باشد, پاك است ولی ظاهر آن را باید آب كشید.
(مساله 95) دواهای روان و عطر و روغن و واكس و صابون كه از خارج می آورند,اگر انسان یقین به نجاست آنها نداشته باشد, پاك است .
(مـسـاله 96) گوشت و پیه و چرمی كه در بازار اسلام از دست مسلمانان گرفته شودپاك است و اگـر از دسـت كـافـر گرفته شود بنابر احتیاط واجب باید از آن اجتناب شودمگر آن كه بدانیم از دسـت مـسلمان گرفته و اگر در بازار كفار از دست كفار بگیرندنجس است مگر آن كه بدانیم از بـلاد اسلام بوده و اگر یكی از اینها در بازار كفار دردست مسلمان باشد احتیاط واجب اجتناب از آن است مگرآن كه مسلمان با آن معامله طهارت كند و احتمال داده شود كه طهارت آن را بدست آورده كه در این صورت پاك است .
5 - خون (مساله 97) خون انسان و هر حیوانی كه خون جهنده دارد - یعنی : حیوانی كه اگررگ آن را ببرند خـون از آن جـسـتـن می كند - نجس است , پس خون حیوانی كه مانندماهی و پشه خون جهنده ندارد پاك می باشد.
(مـسـالـه 98) اگـر حـیوان حلال گوشت را بدستوری كه در شرع معین شده بكشند وخون آن بمقدار معمول بیرون آید خونی كه در بدنش می ماند پاك است , ولی اگر به علت نفس كشیدن یا بواسطه این كه سر حیوان در جای بلندی بوده , خون به بدن حیوان برگردد, آن خون نجس است و احتیاط لازم اجتناب از خون باقیمانده دراجزای حرام حلال گوشت است .
(مـسـالـه 99) بنابر احتیاط واجب از تخم مرغی كه ذره ای خون در آن است بایداجتناب كرد ولی اگر خون در زرده باشد تا پوست نازك روی آن پاره نشده سفیده پاك می باشد.
(مـسـالـه 100) خـونـی كـه گاهی موقع دوشیدن شیر دیده می شود, نجس است و شیررا نجس می كند.
(مـساله 101) خونی كه از لای دندانها می آید, اگر بواسطه مخلوط شدن با آب دهان از بین برود, پاك است , ولی بهتر آن است كه آن را فرو نبرند.
(مـسـاله 102) خونی كه بواسطه كوبیده شدن , زیرناخن یا زیرپوست می میرد, اگرطوری شود كه دیـگـر بـه آن خـون نـگویند پاك است , و اگر به آن خون بگویند نجس است و در این صورت اگر مـشـقـت نـدارد بـایـدبرای وضو و غسل آن را برطرف سازندو اگر مشقت دارد باید اطراف آن را بـطـوری كـه نـجاست زیاد نشود بشویند و پارچه یاچیزی مثل پارچه بر آن بگذارند و روی پارچه دست تر بكشند و احتیاطا تیمم هم بكنند.
(مـسـالـه 103) اگر انسان نداند كه خون , زیر پوست مرده یا گوشت بواسطه كوبیده شدن به آن حالت در آمده پاك است .
(مساله 104) اگر موقع جوشیدن غذا ذره ای خون در آن بیفتد, تمام غذا و ظرف آن نجس می شود و جوشیدن و حرارت و آتش پاك كننده نیست .
(مـساله 105) زردابه ای كه در حال بهبودی زخم در اطراف آن پیدا می شود, اگرمعلوم نباشد كه با خون مخلوط است , پاك می باشد.
6 و 7 - سگ و خوك (مـسـالـه 106) سـگ وخوكی كه در خشكی زندگی می كنند حتی مو واستخوان وپنجه وناخن و رطوبت های آنها نجس است , ولی سگ و خوك دریایی پاك است .
8 - كافر (مساله 107) كافر یعنی كسی كه منكر خدا است یا برای خدا شریك قرار می دهد,یا رسالت حضرت خـاتـم الانـبیا محمد بن عبداللّه (ص ) را قبول ندارد, نجس است .
و نیز كسی كه یكی از ضروریات دیـن مـبـیـن اسلام را منكر شود, چنانچه بداند آن چیزضروری دین است , نجس می باشد, و اگر نداند احتیاطا باید از او اجتناب كرد.
و نیزكافر كتابی بنا بر قول مشهور نجس است و احتیاط واجب رعایت این قول است .
(مساله 108) تمام بدن كافر حتی مو و ناخن و رطوبت های او نجس است .
(مساله 109) اگر پدر و مادر و جد و جده بچه نابالغ كافر باشند آن بچه هم نجس است , و اگر یكی از اینها مسلمان باشد بچه پاك است .
(مـسـاله 110) كسی كه معلوم نیست مسلمان است یا نه پاك می باشد ولی اگراماره ای بر اسلام او نـباشد ودر بلاد اسلام هم نباشد, احكام دیگر مسلمانان را ندارد,مثلا زن مسلمان نمی تواند با او از دواج كند و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
(مـسـاله 111) اگر مسلمانی به یكی از دوازده امام (ع ) دشنام دهد, یا با آنان دشمنی داشته باشد, نجس است .
9 - شراب (مـساله 112) شراب و هر چیزی كه انسان را مست می كند, چنانچه بخودی خودروان باشد نجس است , و اگر مثل بنگ و حشیش روان نباشد اگر چه چیزی در آن بریزند كه روان شود پاك است .
(مـسـالـه 113) الكل صنعتی كه برای رنگ كردن درب و میز و صندلی و مانند اینهابكار می برند, اگـر انـسـان نداند كه مست كننده است و یا نداند كه آن را ابتدا از چیزمست كننده روان درست كرده اند, پاك است .
(مـسـالـه 114) اگـر انـگور و آب انگور بخودی خود, یا بواسطه پختن جوش بیاید پاك است , ولی خـوردن آن حـرام است وآنچه به آتش جوش آمده اگر به آتش دو ثلث آن كم شود حلال می شود وآنچه به غیر آتش جوش آمده با سركه شدن حلال می شود.
(مـسـالـه 115) خرما و مویز و كشمش و آب آنها اگر جوش بیایند پاك و خوردن آنهاحلال است , اگر چه احتیاط غیر لازم آن است كه از آنها اجتناب كنند.
10 - فقاع (مـسـالـه 116) فقاع كه از جو گرفته می شود و به آن آب جو می گویند نجس است ,ولی آبی كه بدستور طبیب از جو می گیرند و به آن ما الشعیر می گویند, پاك می باشد.
11 - عرق حیوان نجاستخوار (مـساله 117) بنا بر احتیاط واجب باید از عرق شتر نجاستخوار و هر حیوانی كه به خوردن نجاست انسان عادت كرده اجتناب كرد.
(مساله 118) عرق جنب از حرام پاك است چه در حال جماع بیرون آید یا بعد ازآن , از مرد باشد یا از زن , از زنـا بـاشد یا از لواط, یا از وطی و نزدیكی كردن باحیوانات یا استمنا, (و استمنا آن است كه انسان با خود كاری كند كه منی از او بیرون آید) لكن بنابر احتیاط واجب با بدن یا لباسی كه آلوده به آن است نمی شود نمازخواند.
(مـسـالـه 119) اگر انسان در موقعی كه نزدیكی با زن حرام است مثلا در روزه ماه رمضان , با زن خود نزدیكی كند, بنابر احتیاط واجب نباید با بدن ولباسی كه آلوده به آن عرق است نماز بخواند.
(مـسـالـه 120) اگر جنب از حرام عوض غسل تیمم نماید و بعد از تیمم عرق كند , تاعذر او باقی است نماز خواندن با آن عرق مانع ندارد.
(مساله 121) اگر كسی از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزدیكی كند احتیاطواجب آن است كه با لباس یا بدن آلوده به عرق خود نماز نخواند, و اگر اول از حلال جنب شده و بعد از حرام , نماز خواندن با آن مانع ندارد.
راه ثابت شدن نجاست (مساله 122) نجاست هر چیز از سه راه ثابت می شود:
اول - آن كه خود انسان یقین یا اطمینان كند چیزی نجس است , و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است , لازم نیست از آن اجتناب نماید , بنابراین غذا خوردن درقهوه خانه ها و مهمانخانه هایی كه مردمان لا ابالی و كسانیكه پاكی و نجسی رامراعات نمی كنند در آنها غذا می خورند, اگر انسان یقین یا اطمینان نداشته باشد,غذایی را كه برای او آورده اند نجس است , اشكال ندارد.
دوم - آن كه كسی كه چیزی در اختیار او است بگوید آن چیز نجس است , مثلاهمسر انسان یا نوكر یا كلفت بگوید: ظرف یا چیز دیگری كه در اختیار او است ,نجس می باشد.
سـوم - آن كـه دو مـرد عـادل بگویند چیزی نجس است و نیز اگر یك نفر عادل هم بگوید چیزی نجس است بنابر احتیاط لازم باید از آن چیز اجتناب كرد.
(مـساله 123) اگربواسطه ندانستن مساله , نجس بودن وپاك بودن چیزی را نداند مثلانداند عرق جنب از حرام پاك است یا نه , باید مساله را بپرسد ولی اگر با این كه مساله رامی داند چیزی را شك كند پاك است یا نه مثلا شك كند آن چیز خون است یا نه , یانداند كه خون پشه است یا خون انسان , پاك می باشد و تحقیق لازم نیست .
(مـسـالـه 124) چیز نجسی كه انسان شك دارد پاك شده یا نه نجس است و چیز پاك را اگر شك كـند نجس شده یا نه , پاك است و اگر هم بتواند نجس بودن یا پاك بودن آن را بفهمد لازم نیست تفحص و تحقیق كند.
(مـسـالـه 125) اگر بداند یكی از دو ظرفی كه از هر دو استفاده می كند نجس شده ونداند كدام است باید از هر دو اجتناب كند ولی اگر یكی از دو لباسی كه از هر دواستفاده می كند نجس شده و نداند كدام است می تواند دو نماز بخواند با هر لباس یك نماز چنانچه می تواند از هر یك انتفاعات دیـگـر بـبـرد.
بلی اگردر یكی از آنها نمازبخواند نمی تواند به آن اكتفا كند.
و اگر با هر دو لباس رطوبت ملاقات كند محل ملاقات نجس می شود چنانكه اگر با هردو یك نماز بخواند نمازاو باطل است .
راه نجس شدن چیز پاك (مـساله 126) اگر چیز پاك به چیز نجس برسد و هر دو یا یكی از آنها بطوری ترباشد كه تری یكی به دیگری برسد چیز پاك نجس می شود و اگر تری بقدری كم باشد كه به دیگری نرسد, چیزی كه پاك بوده نجس نمی شود.
(مساله 127) اگر چیز پاكی به چیز نجس برسد و انسان شك كند كه هر دو یا یكی ازآنها تر بوده یا نه , آن چیز پاك نجس نمی شود.
(مساله 128) دو چیزی كه انسان نمی داند كدام پاك و كدام نجس است , اگر چیزپاكی با رطوبت به یكی از آنها برسد نجس نمی شود.
(مـسـالـه 129) زمین و پارچه و مانند اینها اگر رطوبت داشته باشد هر قسمتی كه نجاست به آن برسد نجس می شود و جاهای دیگر آن پاك است و همچنین است خیار وخربزه ومانند اینها.
(مساله 130) هرگاه شیره وروغن ومانند اینها طوری باشد كه اگر مقداری از آن رابردارند جای آن خالی نمی ماند همینكه یك نقطه از آن نجس شد, تمام آن نجس می شود.
ولی اگر طوری باشد كـه جـای آن در مـوقـع بـرداشـتن خالی بماند, اگر چه بعدپر شود, فقط جایی كه نجاست به آن رسـیده نجس می باشد.
پس اگر فضله موش درآن بیفتد جایی كه فضله افتاده نجس , و بقیه پاك است .
(مـسـالـه 131) اگر مگس یا حیوانی مانند آن روی چیز نجسی كه تر است بنشیندوبعد روی چیز پاكی كه آن هم تر است بنشیند چنانچه انسان بداند نجاست همراه آن حیوان بوده , چیز پاك نجس می شود.
و اگر نداند پاك است .
(مـساله 132) اگر جایی از بدن كه عرق دارد نجس شود وعرق از آنجا بجای دیگربرود, هر جا كه عرق به آن برسد نجس می شود.
(مساله 133) اخلاطی كه از بینی یا گلو می آید, اگر خون داشته باشد, جایی كه خون دارد نجس وبـقـیه آن پاك است .
پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد, مقداری را كه انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده , نجس است و محلی را كه شك دارد جای نجس به آن رسیده یا نه پاك می باشد.
(مـساله 134) اگر آفتابه ای را كه ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند درحالی كه آب از آن بـیـرون مـی آید آب داخل آفتابه نجس نمی شود ولی در حالی كه آب از آن بیرون نمی آید و آب نجس كه در زیر آن جمع شده بواسطه سوراخ متصل به آب داخل آفتابه باشد آب داخل آنهم نجس می شود.
(مـسـالـه 135) اگـر چیزی داخل بدن شود وبه نجاست برسد, در صورتی كه بعد ازبیرون آمدن آلـوده بـه نـجـاسـت نباشد پاك است , پس اگر سوزن و چاقو ومانند اینها دربدن فرو رود وبعد از بیرون آمدن , به نجاست آلوده نباشد نجس نیست .
و همچنین است آب دهان وبینی اگر در داخل به خون برسد وبعد از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد.
(مـسـالـه 58) لازم نـیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلا بادست هم آن را بپوشاند كافی است .
(مـسـالـه 59) موقع تخلی باید طرف جلوی بدن یعنی شكم و سینه و زانوها رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
(مـسـالـه 60) اگـر مـوقع تخلی طرف جلوی بدن كسی رو به قبله یا پشت به قبله باشدوعورت راازقـبـلـه بـگـرداند كفایت نمی كند.
واگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد احتیاط واجب آن است كه عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید .
(مساله 61) احتیاط مستحب آن است كه طرف جلوی بدن در موقع استبرا كه احكام آن بعدا گفته می شود, و موقع تطهیر مخرج بول و غائط, رو به قبله و پشت به قبله نباشد.
(مـسـالـه 62) اگر برای آن كه نامحرم او را نبیند, مجبور شود, رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند اشكال ندارد و نیز اگر از راه دیگر ناچار باشد كه رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند مانعی ندارد.
(مـساله 63) احتیاط واجب آن است كه بچه را در وقت تخلی رو بقبله یا پشت به قبله ننشانند ولی اگر خود بچه بنشیند, جلوگیری از او واجب نیست .
(مساله 64) در چهار جا تخلی حرام است : اول - در كوچه های بن بست , در صورتی كه صاحبانش اجازه نداده باشند.
دوم - در ملك كسی كه اجازه تخلی نداده است .
سوم - درجاییكه برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها.
چهارم - روی قبر مومنین در صورتی كه بی احترامی به آنان باشد.
(مساله 65) در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاك می شود: اول : آن كه با غائط نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد.
دوم : آن كه نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد.
سـوم : آن كـه اطـراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد.
و در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری كه بعدا گفته می شود باپارچه و سنگ و مانند اینها پاك كرد, اگر چه شستن با آب بهتر است .
(مـسـالـه 66) مخرج بول با غیر آب , پاك نمی شود.
و در كر و جاری اگر بعد از برطرف شدن بول یـك مـرتـبـه بشویند كافی است ولی با آب قلیل بنابر احتیاط باید دومرتبه شست و بهتر است سه مرتبه شسته شود.
(مـسـالـه 67) اگـر مخرج غائط را با آب بشویند, باید چیزی از غائط در آن نماند.
ولی باقی ماندن رنـگ و بوی آن مانعی ندارد و اگر در دفعه اول طوری شسته شود كه ذره ای از غائط در آن نماند دوباره شستن لازم نیست .
(مـسـاله 68) با سنگ و كلوخ و مانند اینها اگر خشك و پاك باشند می شود مخرج غائط را تطهیر كـرد و چنانچه رطوبت كمی داشته باشند كه به مخرج نرسد اشكال ندارد, ولی سزاوار است از سه دفـعـه كـمـتـر نباشد اگر چه اقوی آن است كه پاك می شود اگر به یك مرتبه یا دو مرتبه مخرج پاكیزه شود.
(مساله 69) احتیاط واجب آن است كه سنگ یا پارچه ای كه غائط را با آن بر طرف میكنند سه قطعه بـاشد و اگر با سه سنگ بر طرف نشود, باید به قدری سنگها رااضافه نمایند تا مخرج كاملا پاكیزه شود, ولی باقیماندن ذره های كوچكی كه دیده نمی شود اشكال ندارد.
(مساله 70) پاك كردن مخرج غائط با چیزهایی كه احترام آنها لازم است مانندكاغذی كه اسم خدا و پـیـغـمـبران بر آن نوشته شده معصیت و حرام است , و پاك شدن مخرج با استنجا به سرگین و استخوان محل اشكال است .
(مـساله 71) اگر شك كند كه مخرج را تطهیر كرده یا نه , اگر چه همیشه بعد از بول یاغائط فورا تطهیر می كرده , احتیاط واجب آن است كه تطهیر نماید.
(مـسـالـه 72) اگـر بـعـد از نماز شك كند كه قبل از نماز, مخرج را تطهیر كرده یا نه ,نمازی كه خوانده صحیح است , ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر كند.
استبرا (مساله 73) استبرا عمل مستحبی است كه مردها بعد از بیرون آمدن بول انجام می دهند, برای آن كـه یقین كنند بول در مجری نمانده است و آن دارای اقسامی است و بهترین آنها این است كه بعد از قـطـع شـدن بول , اگر مخرج غائط نجس شده ,اول آن را تطهیر كنند, بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تابیخ آلت بكشند و بعد, انگشت شصت را روی آلت و انگشت پهلوی شـصـت را زیـرآن بـگـذارنـد و سـه مـرتـبـه تا ختنه گاه بكشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشاردهند.
(مـسـالـه 74) آبـی كـه گـاهی بعد از ملاعبه و بازی كردن از انسان خارج می شود و به آن مذی مـی گویند پاك است .
و نیز آبی كه گاهی بعد از منی بیرون می آید و به آن وذی گفته می شود, اگـر ظـاهـر مـحل تطهیر شده باشد, پاك است و آبی كه گاهی بعداز بول بیرون می آید و به آن ودی می گویند, اگر بول به آن نرسیده باشد, پاك است .
وچنانچه انسان بعد از بول , استبرا كند و بعد از تطهیر محل , آبی از او خارج شود, وشك كند كه بول است یا یكی از اینها پاك می باشد.
(مـساله 75) اگر انسان شك كند استبرا كرده یا نه و رطوبتی از او بیرون آید كه نداندپاك است یا نـه , نـجـس مـی باشد و چنانچه وضو گرفته باشد باطل می شود.
ولی اگرشك كند استبرائی كه كرده درست بوده یا نه و رطوبتی از او بیرون آید كه نداند پاك است یا نه پاك می باشد, وضو را هم باطل نمی كند.
(مـسـالـه 76) كـسی كه استبرا نكرده اگر بواسطه آن كه مدتی از بول كردن او گذشته ,یقین یا اطمینان حاصل كند كه بول در مجری نمانده است و رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه , آن رطوبت پاك می باشد, وضو را هم باطل نمی كند.
(مساله 77) اگر انسان بعد از بول استبرا كند و وضو بگیرد, چنانچه بعد از وضورطوبتی ببیند كه بـدانـد یـا بول است یا منی , واجب است احتیاطا غسل كند, وضوهم بگیرد.
ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط گرفتن وضو كافی است .
(مـسـالـه 78) برای زن استبرا از بول نیست و اگر رطوبتی ببیند و شك كند پاك است یا نه , پاك می باشد, وضو و غسل او را هم باطل نمی كند.
مستحبات و مكروهات تخلی (مـسـالـه 79) مستحب است در موقع تخلی جایی بنشیند كه كسی او را نبیند و موقع وارد شدن بمكان تخلی , اول پای چپ و موقع بیرون آمدن , اول پای راست رابگذارد و همچنین مستحب است در حال تخلی سر را بپوشاند و سنگینی بدن را برپای چپ بیندازد.
(مـسـالـه 80) نـشـسـتـن روبـروی خـورشـیـد ومـاه درموقع تخلی مكروه است ولی اگرعورت خـودرابـوسـیـلـه ای بـپوشاند مكروه نیست .
ونیز در موقع تخلی نشستن روبروی باد و در جاده و خـیـابـان و كـوچه و درب خانه و زیر درختی كه میوه میدهد و چیزخوردن و توقف زیاد و تطهیر كـردن بـا دسـت راست مكروه میباشد.
و همچنین است حرف زدن در حال تخلی , ولی اگر ناچار باشد یا ذكر خدا بگوید مكروه نیست .
(مساله 81) ایستاده بول كردن و بول كردن در زمین سخت و سوراخ جانوران و درآب خصوصا آب ایستاده مكروه است .
(مـسـاله 82) خودداری كردن از بول و غائط مكروه است .
و اگر برای بدن ضررداشته باشد حرام است .
(مساله 83) مستحب است انسان پیش از نماز و پیش از جماع و بعد از بیرون آمدن منی , بول كند.
نجاسات (مساله 84) نجاسات یازده چیز است : اول - بول .
دوم - غائط.
سوم - منی .
چهارم - مردار.
پنجم - خون .
ششم وهفتم - سگ و خوك .
هشتم - كافر.
نهم - شراب .
دهم - فقاع .
یازدهم - عرق حیوان نجاستخوار كه بنابر احتیاط واجب باید از آن اجتناب كرد .
1 و 2 - بول وغائ ط (مساله 85) بول و غائط انسان وهر حیوان حرام گوشتی كه خون جهنده دارد یعنی اگر رگ آن را ببرند, خون از آن جستن می كند, نجس است و بنابر احتیاط واجب بایداز بول حیوان حرام گوشتی كـه خـون آن جـسـتـن نمی كنداجتناب كرد, ولی فضله آنهاخواه بزرگ باشند یاكوچك مثل پشه ومگس كه گوشت ندارند پاك است .
(مـسـاله 86) فضله پرندگان حرام گوشت پاك است ولی خوب است احتیاطا از آن اجتناب شود خصوصا در خفاش و مخصوصا نسبت به بول آن .
(مـسـالـه 87) بول و غائط حیوان نجاستخوار نجس است .
و همچنین است بول وغائط حیوانی كه انـسان آن را وطی كرده , یعنی با آن نزدیكی نموده , و گوسفند بلكه بنا بر احتیاط لازم هر حیوان حلال گوشتی كه گوشت آن از خوردن شیر خوك محكم شده است .
3 - منی (مساله 88) منی حیوانی كه خون جهنده دارد نجس است .
4 - مردار (مـسـالـه 89) مـردار حـیـوانی كه خون جهنده دارد نجس است , چه خودش مرده باشد یا به غیر دسـتـوری كـه در شـرع معین شده آن را كشته باشند.
و ماهی چون خون جهنده ندارد, اگر چه درآب بمیرد پاك است .
(مـسـالـه 90) چیزهایی از مردار - مثل پشم و مو و كرك و استخوان و دندان - كه روح ندارند پاك است .
(مـسـاله 91) اگر از بدن انسان یا حیوانی كه خون جهنده دارد در حالی كه زنده است گوشت یا چیز دیگری را كه روح دارد جدا كنند نجس است .
(مـسـاله 92) پوستهای مختصر لب و جاهای دیگر بدن كه موقع افتادنشان رسیده ,اگر چه آنها را بكنند پاك است .
ولی بنابر احتیاط واجب باید از پوستی كه موقع افتادنش نرسیده و آن را كنده اند اجتناب نمود.
(مـساله 93) تخم مرغی كه از شكم مرغ مرده بیرون می آید, اگر پوست روی آن سفت شده باشد, پاك است ولی ظاهر آن را باید آب كشید.
(مساله 94) اگر بره و بزغاله پیش از آن كه علفخوار شوند بمیرند, پنیر مایه ای كه درشیردان آنها می باشد, پاك است ولی ظاهر آن را باید آب كشید.
(مساله 95) دواهای روان و عطر و روغن و واكس و صابون كه از خارج می آورند,اگر انسان یقین به نجاست آنها نداشته باشد, پاك است .
(مـسـاله 96) گوشت و پیه و چرمی كه در بازار اسلام از دست مسلمانان گرفته شودپاك است و اگـر از دسـت كـافـر گرفته شود بنابر احتیاط واجب باید از آن اجتناب شودمگر آن كه بدانیم از دسـت مـسلمان گرفته و اگر در بازار كفار از دست كفار بگیرندنجس است مگر آن كه بدانیم از بـلاد اسلام بوده و اگر یكی از اینها در بازار كفار دردست مسلمان باشد احتیاط واجب اجتناب از آن است مگرآن كه مسلمان با آن معامله طهارت كند و احتمال داده شود كه طهارت آن را بدست آورده كه در این صورت پاك است .
5 - خون (مساله 97) خون انسان و هر حیوانی كه خون جهنده دارد - یعنی : حیوانی كه اگررگ آن را ببرند خـون از آن جـسـتـن می كند - نجس است , پس خون حیوانی كه مانندماهی و پشه خون جهنده ندارد پاك می باشد.
(مـسـالـه 98) اگـر حـیوان حلال گوشت را بدستوری كه در شرع معین شده بكشند وخون آن بمقدار معمول بیرون آید خونی كه در بدنش می ماند پاك است , ولی اگر به علت نفس كشیدن یا بواسطه این كه سر حیوان در جای بلندی بوده , خون به بدن حیوان برگردد, آن خون نجس است و احتیاط لازم اجتناب از خون باقیمانده دراجزای حرام حلال گوشت است .
(مـسـالـه 99) بنابر احتیاط واجب از تخم مرغی كه ذره ای خون در آن است بایداجتناب كرد ولی اگر خون در زرده باشد تا پوست نازك روی آن پاره نشده سفیده پاك می باشد.
(مـسـالـه 100) خـونـی كـه گاهی موقع دوشیدن شیر دیده می شود, نجس است و شیررا نجس می كند.
(مـساله 101) خونی كه از لای دندانها می آید, اگر بواسطه مخلوط شدن با آب دهان از بین برود, پاك است , ولی بهتر آن است كه آن را فرو نبرند.
(مـسـاله 102) خونی كه بواسطه كوبیده شدن , زیرناخن یا زیرپوست می میرد, اگرطوری شود كه دیـگـر بـه آن خـون نـگویند پاك است , و اگر به آن خون بگویند نجس است و در این صورت اگر مـشـقـت نـدارد بـایـدبرای وضو و غسل آن را برطرف سازندو اگر مشقت دارد باید اطراف آن را بـطـوری كـه نـجاست زیاد نشود بشویند و پارچه یاچیزی مثل پارچه بر آن بگذارند و روی پارچه دست تر بكشند و احتیاطا تیمم هم بكنند.
(مـسـالـه 103) اگر انسان نداند كه خون , زیر پوست مرده یا گوشت بواسطه كوبیده شدن به آن حالت در آمده پاك است .
(مساله 104) اگر موقع جوشیدن غذا ذره ای خون در آن بیفتد, تمام غذا و ظرف آن نجس می شود و جوشیدن و حرارت و آتش پاك كننده نیست .
(مـساله 105) زردابه ای كه در حال بهبودی زخم در اطراف آن پیدا می شود, اگرمعلوم نباشد كه با خون مخلوط است , پاك می باشد.
6 و 7 - سگ و خوك (مـسـالـه 106) سـگ وخوكی كه در خشكی زندگی می كنند حتی مو واستخوان وپنجه وناخن و رطوبت های آنها نجس است , ولی سگ و خوك دریایی پاك است .
8 - كافر (مساله 107) كافر یعنی كسی كه منكر خدا است یا برای خدا شریك قرار می دهد,یا رسالت حضرت خـاتـم الانـبیا محمد بن عبداللّه (ص ) را قبول ندارد, نجس است .
و نیز كسی كه یكی از ضروریات دیـن مـبـیـن اسلام را منكر شود, چنانچه بداند آن چیزضروری دین است , نجس می باشد, و اگر نداند احتیاطا باید از او اجتناب كرد.
و نیزكافر كتابی بنا بر قول مشهور نجس است و احتیاط واجب رعایت این قول است .
(مساله 108) تمام بدن كافر حتی مو و ناخن و رطوبت های او نجس است .
(مساله 109) اگر پدر و مادر و جد و جده بچه نابالغ كافر باشند آن بچه هم نجس است , و اگر یكی از اینها مسلمان باشد بچه پاك است .
(مـسـاله 110) كسی كه معلوم نیست مسلمان است یا نه پاك می باشد ولی اگراماره ای بر اسلام او نـباشد ودر بلاد اسلام هم نباشد, احكام دیگر مسلمانان را ندارد,مثلا زن مسلمان نمی تواند با او از دواج كند و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
(مـسـاله 111) اگر مسلمانی به یكی از دوازده امام (ع ) دشنام دهد, یا با آنان دشمنی داشته باشد, نجس است .
9 - شراب (مـساله 112) شراب و هر چیزی كه انسان را مست می كند, چنانچه بخودی خودروان باشد نجس است , و اگر مثل بنگ و حشیش روان نباشد اگر چه چیزی در آن بریزند كه روان شود پاك است .
(مـسـالـه 113) الكل صنعتی كه برای رنگ كردن درب و میز و صندلی و مانند اینهابكار می برند, اگـر انـسـان نداند كه مست كننده است و یا نداند كه آن را ابتدا از چیزمست كننده روان درست كرده اند, پاك است .
(مـسـالـه 114) اگـر انـگور و آب انگور بخودی خود, یا بواسطه پختن جوش بیاید پاك است , ولی خـوردن آن حـرام است وآنچه به آتش جوش آمده اگر به آتش دو ثلث آن كم شود حلال می شود وآنچه به غیر آتش جوش آمده با سركه شدن حلال می شود.
(مـسـالـه 115) خرما و مویز و كشمش و آب آنها اگر جوش بیایند پاك و خوردن آنهاحلال است , اگر چه احتیاط غیر لازم آن است كه از آنها اجتناب كنند.
10 - فقاع (مـسـالـه 116) فقاع كه از جو گرفته می شود و به آن آب جو می گویند نجس است ,ولی آبی كه بدستور طبیب از جو می گیرند و به آن ما الشعیر می گویند, پاك می باشد.
11 - عرق حیوان نجاستخوار (مـساله 117) بنا بر احتیاط واجب باید از عرق شتر نجاستخوار و هر حیوانی كه به خوردن نجاست انسان عادت كرده اجتناب كرد.
(مساله 118) عرق جنب از حرام پاك است چه در حال جماع بیرون آید یا بعد ازآن , از مرد باشد یا از زن , از زنـا بـاشد یا از لواط, یا از وطی و نزدیكی كردن باحیوانات یا استمنا, (و استمنا آن است كه انسان با خود كاری كند كه منی از او بیرون آید) لكن بنابر احتیاط واجب با بدن یا لباسی كه آلوده به آن است نمی شود نمازخواند.
(مـسـالـه 119) اگر انسان در موقعی كه نزدیكی با زن حرام است مثلا در روزه ماه رمضان , با زن خود نزدیكی كند, بنابر احتیاط واجب نباید با بدن ولباسی كه آلوده به آن عرق است نماز بخواند.
(مـسـالـه 120) اگر جنب از حرام عوض غسل تیمم نماید و بعد از تیمم عرق كند , تاعذر او باقی است نماز خواندن با آن عرق مانع ندارد.
(مساله 121) اگر كسی از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزدیكی كند احتیاطواجب آن است كه با لباس یا بدن آلوده به عرق خود نماز نخواند, و اگر اول از حلال جنب شده و بعد از حرام , نماز خواندن با آن مانع ندارد.
راه ثابت شدن نجاست (مساله 122) نجاست هر چیز از سه راه ثابت می شود:
اول - آن كه خود انسان یقین یا اطمینان كند چیزی نجس است , و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است , لازم نیست از آن اجتناب نماید , بنابراین غذا خوردن درقهوه خانه ها و مهمانخانه هایی كه مردمان لا ابالی و كسانیكه پاكی و نجسی رامراعات نمی كنند در آنها غذا می خورند, اگر انسان یقین یا اطمینان نداشته باشد,غذایی را كه برای او آورده اند نجس است , اشكال ندارد.
دوم - آن كه كسی كه چیزی در اختیار او است بگوید آن چیز نجس است , مثلاهمسر انسان یا نوكر یا كلفت بگوید: ظرف یا چیز دیگری كه در اختیار او است ,نجس می باشد.
سـوم - آن كـه دو مـرد عـادل بگویند چیزی نجس است و نیز اگر یك نفر عادل هم بگوید چیزی نجس است بنابر احتیاط لازم باید از آن چیز اجتناب كرد.
(مـساله 123) اگربواسطه ندانستن مساله , نجس بودن وپاك بودن چیزی را نداند مثلانداند عرق جنب از حرام پاك است یا نه , باید مساله را بپرسد ولی اگر با این كه مساله رامی داند چیزی را شك كند پاك است یا نه مثلا شك كند آن چیز خون است یا نه , یانداند كه خون پشه است یا خون انسان , پاك می باشد و تحقیق لازم نیست .
(مـسـالـه 124) چیز نجسی كه انسان شك دارد پاك شده یا نه نجس است و چیز پاك را اگر شك كـند نجس شده یا نه , پاك است و اگر هم بتواند نجس بودن یا پاك بودن آن را بفهمد لازم نیست تفحص و تحقیق كند.
(مـسـالـه 125) اگر بداند یكی از دو ظرفی كه از هر دو استفاده می كند نجس شده ونداند كدام است باید از هر دو اجتناب كند ولی اگر یكی از دو لباسی كه از هر دواستفاده می كند نجس شده و نداند كدام است می تواند دو نماز بخواند با هر لباس یك نماز چنانچه می تواند از هر یك انتفاعات دیـگـر بـبـرد.
بلی اگردر یكی از آنها نمازبخواند نمی تواند به آن اكتفا كند.
و اگر با هر دو لباس رطوبت ملاقات كند محل ملاقات نجس می شود چنانكه اگر با هردو یك نماز بخواند نمازاو باطل است .
راه نجس شدن چیز پاك (مـساله 126) اگر چیز پاك به چیز نجس برسد و هر دو یا یكی از آنها بطوری ترباشد كه تری یكی به دیگری برسد چیز پاك نجس می شود و اگر تری بقدری كم باشد كه به دیگری نرسد, چیزی كه پاك بوده نجس نمی شود.
(مساله 127) اگر چیز پاكی به چیز نجس برسد و انسان شك كند كه هر دو یا یكی ازآنها تر بوده یا نه , آن چیز پاك نجس نمی شود.
(مساله 128) دو چیزی كه انسان نمی داند كدام پاك و كدام نجس است , اگر چیزپاكی با رطوبت به یكی از آنها برسد نجس نمی شود.
(مـسـالـه 129) زمین و پارچه و مانند اینها اگر رطوبت داشته باشد هر قسمتی كه نجاست به آن برسد نجس می شود و جاهای دیگر آن پاك است و همچنین است خیار وخربزه ومانند اینها.
(مساله 130) هرگاه شیره وروغن ومانند اینها طوری باشد كه اگر مقداری از آن رابردارند جای آن خالی نمی ماند همینكه یك نقطه از آن نجس شد, تمام آن نجس می شود.
ولی اگر طوری باشد كـه جـای آن در مـوقـع بـرداشـتن خالی بماند, اگر چه بعدپر شود, فقط جایی كه نجاست به آن رسـیده نجس می باشد.
پس اگر فضله موش درآن بیفتد جایی كه فضله افتاده نجس , و بقیه پاك است .
(مـسـالـه 131) اگر مگس یا حیوانی مانند آن روی چیز نجسی كه تر است بنشیندوبعد روی چیز پاكی كه آن هم تر است بنشیند چنانچه انسان بداند نجاست همراه آن حیوان بوده , چیز پاك نجس می شود.
و اگر نداند پاك است .
(مـساله 132) اگر جایی از بدن كه عرق دارد نجس شود وعرق از آنجا بجای دیگربرود, هر جا كه عرق به آن برسد نجس می شود.
(مساله 133) اخلاطی كه از بینی یا گلو می آید, اگر خون داشته باشد, جایی كه خون دارد نجس وبـقـیه آن پاك است .
پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد, مقداری را كه انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده , نجس است و محلی را كه شك دارد جای نجس به آن رسیده یا نه پاك می باشد.
(مـساله 134) اگر آفتابه ای را كه ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند درحالی كه آب از آن بـیـرون مـی آید آب داخل آفتابه نجس نمی شود ولی در حالی كه آب از آن بیرون نمی آید و آب نجس كه در زیر آن جمع شده بواسطه سوراخ متصل به آب داخل آفتابه باشد آب داخل آنهم نجس می شود.
(مـسـالـه 135) اگـر چیزی داخل بدن شود وبه نجاست برسد, در صورتی كه بعد ازبیرون آمدن آلـوده بـه نـجـاسـت نباشد پاك است , پس اگر سوزن و چاقو ومانند اینها دربدن فرو رود وبعد از بیرون آمدن , به نجاست آلوده نباشد نجس نیست .
و همچنین است آب دهان وبینی اگر در داخل به خون برسد وبعد از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد.